Intentieverklaring

Liminaliteit, het is een begrip met verschillende definities afhankelijk van de context waarin je het gebruikt. Zo beschrijft Victor Turner, een culturele antropoloog, liminaliteit als de rituele overgang van een persoon of groep van een bepaalde status naar een andere. Sharon Zukin, een hoogleraar sociologie, ziet het als de ambiguïteit die voortkomt uit de mediatie tussen de globale markt en de lokale plaatsen en Rob Shields, socioloog en cultuurtheorist, ziet liminaliteit vooral als het opschorten van de dagelijkse sociale normen. Hij beschrijft de ruimte waarin zich dit voordoet als een plaats waar de sociale regels wegvallen en normale sociale hiërarchische principes niet gelden. Kort samengevat is de liminale ruimte de ruimte tussen twee uitersten. Toegepast op het vakgebied van de architectuur geeft dit de vage ruimte tussen het publieke en private of de ruimte tussen interieur en exterieur weer. Deze ruimte dient zowel de persoonlijke als de gemeenschappelijke behoeftes van gebruikers, het zit vervat in zowel de publieke als private sfeer van het leven waardoor de geïnsinueerde lijn van het ontwerp vervaagt of onduidelijk wordt.

Uit een eerste verkennend literatuuronderzoek is gebleken dat in de traditionele Nubische familiewoningen een aantal liminale ruimtes bevatte. Als eerste had men de Mastaba, een zitbank in aardewerk geïntegreerd in de voorgevel van de familiewoning met uitzicht op de Nijl. Terwijl het een privébezitting was werd deze toch op gemeenschappelijk terrein gebouwd. Buren kwamen hier samen om te praten, om huishoudelijke taken uit te voeren of om andere culturele rituelen te volbrengen. Ten tweede was ook een grote binnenplaats aanwezig met een grote sociale en culturele waarde in het dagelijkse leven van de Nubische gemeenschap. Na de verplichte verhuizing werd de Nubische bevolking ondergebracht in kleine, onafgewerkte betonnen huizen weg van de Nijl. De Mastaba’s werden hierin niet verwerkt en de binnenplaats werd beperkt tot een minimale oppervlakte. De grote culturele feesten werden noodgedwongen beperkt tot één feestdag en gaan sindsdien door op straat. De geïntegreerde Mastaba werd vervangen door losstaande houten banken op straat.

De liminale ruimte bevat een groot potentieel, hierin worden herinneringen, waarden en intenties uitgewisseld en samengebracht. Het is een plaats waar iedereen gelijk is en waar spontaan dingen met elkaar gedeeld worden. Voor het in leven houden van de Nubische identiteit is het daarom belangrijk dat er plekken worden gecreëerd waarin meer mogelijk is, waarin iedereen welkom is, waarin de Nubische cultuur een vaste waarde is en waar deze kan worden doorgegeven. Daarom luidt mijn onderzoeksvraag als volgt: ‘Hoe kunnen we de liminale ruimte van de traditionele Nubische woning terugbrengen en er een sociale ruimte van maken waarin authentieke tradities en rituelen kunnen doorgaan?’

Dit alles in combinatie met een genereus verblijf voor toeristen die zich willen onderdompelen in de Nubische cultuur en het leven zoals het is wil ervaren. De opzet is dus een genereus verblijf te ontwerpen in het recent gerenoveerde traditionele Nubische huis waarin de lokale bevolking welkom is en waarin hun tradities en ceremonies kunnen blijven bestaan door de Mastaba en/of de binnenplaats terug te herstellen in hun waarde. Het genereuze verblijf moet een plaats door en voor de Nubische gemeenschap en ruimdenkende toeristen worden.

1 Marcel Burg, “Liminal Space: Het Molsterrein Breda als nieuwe foyer van de binnenstad” (Master, Eindhoven University of Technology, 2010), 18-20.
2 Menna Agha, Els De Vos. ‘Liminal Publics, Marginal Resistance: Learning from Nubian spaces,’ Idea Journal 16(1)(2017): 95.
3 Agha, De Vos, ‘Liminal Publics, Marginal Resistance,’ 92 .
4 Thayer Scudder, Aswan High Dam resettlement of Egyptian Nubians (Singapore: Springer, 2016), 23.
5 Zeina Elcheikh, “Tales from Two Villages: Nubian Women and Cultural Tourism in Gharb Soheil and Ballana,’ Dotawo: A Journal of Nubian Studies 5(3)(2018): 249.

BIBLIOGRAFIE

Agha, Menna. De Vos, Els. “Liminal Publics, Marginal Resistance: Learning from Nubian spaces.” ’ Idea Journal 16, no. 1 (2017): 88-101.
Burg, Marcel. “Liminal Space: Het Molsterrein Breda als nieuwe foyer van de binnenstad.” Master, Eindhoven University of Technology, 2010.
Elcheikh, Zeina. , “Tales from Two Villages: Nubian Women and Cultural Tourism in Gharb Soheil and Ballana,’ Dotawo: A Journal of Nubian Studies 5, no.3 (2018): 241-260.
Scudder, Thayer. Aswan High Dam Resettlement of Egyptian Nubians. 1st Ed. 2016. ed. Singapore: Springer, 2016. SpringerBriefs on Case Studies of Sustainable Development. Web.